Przyjezierze

Mapka z 1912r (Messtischblatt)
Elewacja ogrodowa prze wojną
Elewacja ogrodowa przed wojną
Elewacja frontowa przed wojną
Elewacja frontowa przed wojną
Stan istniejący - front
Stan istniejący - front
Stan istniejący - tył
Stan istniejący - elewacja tylna
Stan istniejący - front
Stan istniejący - front
Koncepcja renowacji
Koncepcja renowacji - elewacja frontowa
Koncepcja renowacji
Koncepcja renowacji - elewacja frontowa
Koncepcja renowacji
Koncepcja renowacji - elewacja frontowa
Koncepcja renowacji
Koncepcja renowacji - elewacja tylna
Koncepcja renowacji
Koncepcja renowacji - elewacja tylna
Koncepcja renowacji
Koncepcja renowacji - elewacja frontowa

W 2016r przygotowaliśmy koncepcję renowacji przepięknego dworu leżącego przy brzegu jeziora Morzycko – w małej miejscowości Przyjezierze (nieopodal bardziej znanego Morynia). Miejscowość istniała już w XIVw, o czym mówią wzmianki o niej w kontekście związków z zamkiem w Moryniu (którego krótka historia zaczęła się i skończyła w XIVw – od tego czasu istnieje wyłącznie jako malownicza ruina).

Właścicielami wsi i majątku były na przestrzeni wieków rody von Sack, von Block a od XVIIIw – majątek stał się własnością pruskiej domeny królewskiej zarządzanej przez kolejnych dzierżawców

Wiadomo ze źródeł historycznych że w XVI wieku nad brzegiem jeziora powstała kaplica. Nieopodal jeziora istniała także siedziba rodu, która do XVIII wieku wzniesiona była w konstrukcji szachulcowej. Prawdopodobnie zachowana do dnia dzisiejszego w piwnicy piękna sala ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym jest jedynym reliktem ówczesnej budowli.

Przyjezierze - dawniej Butterfelde
Przyjezierze - dawniej Butterfelde

W połowie XVIIIw dwór, będący wówczas siedzibą zarządu domeny królewskiej, został gruntownie przebudowany. Około roku 1800 przeprowadzono kolejną przebudowę podczas której zmieniono wejścia w elewacjach i układ wnętrz.

Podczas ostatniej większej przebudowy, która miała miejsce pod koniec XIX stulecia, dobudowano od strony elewacji północnej dwa skrzydła, z których do dzisiaj zachowało się tylko jedno skrzydło – zachodnie.

Obok dworu na terenie półwyspu Jeziora Morzycko, założony został park, w którym zachowały się pomnikowe okazy wiązów polnych, jesionów, dębów i kasztanowców.

Przedwojenna pocztówka ukazująca tylną elewacje dworu

W roku 1945 dwór został znacjonalizowany i przeznaczony na mieszkania dla pracowników PGR. Do końca lat 70tych nie prowadzono przy obiekcie żadnym prac remontowych, rozebrano jedynie skrzydło wschodnie. Około roku 1970 przeprowadzono remont który polegał na skuciu detalu architektonicznego na elewacji, powiększeniu okien, wymianie stolarki i otynkowaniu elewacji.

Z ciekawych informacji znalezionych w odmętach internetu wynika że w 1945 r. podczas walk w ostatnich tygodniach II wojny światowej, w pałacu mieścił się sztab I Armii Wojska Polskiego. Stąd polscy dowódcy kierowali akcją forsowania Odry, którego zakończeniem było wejście żołnierzy do Berlina. W latach 1968-69 na terenie dworu nagrywano sceny do filmu „Album Polski” z Barbarą Brylską w roli głównej.

Stan istniejący - tył
Stan istniejący - elewacja tylna
Kadr z filmu "Album Polski". Na łodce: Juliusz Machulski